Η εμπειρία του Δρ. Jiang Feng με το σύγχρονο σύστημα της αποκαλούμενης «παραδοσιακής» Κινέζικης Ιατρικής ή «TCM» που αναπτύχθηκε από την κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, μετά την Πολιτιστική Επανάσταση, του έδωσε την ισχυρή πεποίθηση ότι τα δύο συστήματα (Κλασσική Κινέζικη Ιατρική και σύγχρονη Δυτική Ιατρική) δεν θα έπρεπε, και στην πραγματικότητα δεν είναι δυνατόν, να αναμειγνύονται. Ιδανικά τα δυο θα πρέπει να εφαρμόζονται με ένα ενοποιημένο τρόπο, ξεχωριστά αλλά ταυτόχρονα, ως ανεξάρτητοι αλλά συγχρονικοί τρόποι θεραπείας – «ολοκληρωτικά».

Το βασικό πρόβλημα με την «ανάμιξη» των δύο (όπως για παράδειγμα ο τρόπος που πολλοί από τους σύγχρονους ασκούμενους της TCM βασίζουν πλέον τις συνταγές βελονισμού και βοτάνων που χρησιμοποιούν σε Δυτικές διαγνωστικές εξετάσεις, σαν τις ακτινογραφίες και τις τιμές της αρτηριακής πίεσης) είναι ότι τα δύο συστήματα προσεγγίζουν το θέμα της ασθένειας και της υγείας από στοιχειωδώς διαφορετικά μοντέλα. Και τα δύο μοντέλα είναι λογικά άρτια, ανεξάρτητα πλαίσια τα οποία προσπαθούν να κατανοήσουν τη βάση της ασθένειας και την αντιμετώπιση της, ωστόσο οποιαδήποτε σοβαρή απόπειρα να αναμειχθούν πρέπει είτε να λυγίσει είτε να παραβιάσει τελείως την λογική συνοχή του καθενός.

Η προσέγγιση της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής έχει τουλάχιστον δυο χιλιάδες χρόνια αδιάλειπτης ιστορίας εφαρμογής που επιβεβαιώνει την αποτελεσματικότητα της. Όμως, στην σύγχρονη επιστημονική εποχή μας, γιατί να μην την επαληθεύσουμε με το ίδιο πρότυπο στο οποίο υποβάλλουμε την Δυτική Ιατρική; Αυτή είναι πολύ σημαντική ερώτηση. Η απάντηση είναι πως φυσικά και πρέπει να το κάνουμε! Στις μέρες μας, είναι αδικαιολόγητο να κάνουμε κάτι επειδή απλώς «αυτός είναι ο τρόπος που γινόταν πάντα», ειδικά σε θέματα τόσο σημαντικά όσο η υγεία κάποιου.

Το πρόβλημα εδώ είναι πως είναι απίστευτα δύσκολο να σχεδιαστούν πειράματα για να δοκιμαστεί το αποτέλεσμα των θεραπειών, λόγω του μοναδικού τρόπου που αυτό το σύστημα αντιλαμβάνεται τις έννοιες της ασθένειας αλλά και της θεραπείας.

Αρχικά, οι ιατροί της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής δεν διαγιγνώσκουν «ασθένειες» ή «παθήσεις», «αναγνωρίζουν μοτίβα έλλειψης αρμονίας». Επιφανειακά μπορεί να φαίνεται ότι είναι το ίδιο, αλλά μια περαιτέρω ανάλυση αποκαλύπτει βαθιές διαφορές. Ένα «μοτίβο» είναι ένα συνονθύλευμα χαρακτηριστικών, μερικά από τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν «συμπτώματα» από ένα Δυτικό ιατρό, αλλά η πλειοψηφία των οποίων δεν είναι. Για παράδειγμα 3 από τις κύριες πηγές πληροφορίας για την αναγνώριση μοτίβων, δηλαδή η ψηλάφηση του σφυγμού, η εξέταση της γλώσσας, και η εξέταση του λευκού των ματιών, θεωρούνται από όλες τις απόψεις άσχετα από την συμβατική ιατρική. Έχουν ονόματα τα οποία μεταφράζονται ως «Ανοδικό Yang Συκωτιού»,  «Υγρή Ζέστη Σπλήνας και Στομάχου», «Έλλειψη Qi Στομάχου», κλπ. Παρακαλούμε να ληφθεί υπόψη ότι ενώ μεταφράζουμε μερικές από αυτές τις Κινέζικες λέξεις με τα ονόματα των οργάνων όπως είναι η «καρδιά» και τα «νεφρά», στην γλώσσα της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής αυτές οι λέξεις ξεκάθαρα δεν αναφέρονται στο ίδιο το όργανο, αλλά στις διάφορες λειτουργίες που σχετίζονται με αυτό το όργανο, όπως είναι η πέψη, η κυκλοφορία, η αναπνοή, η αναπαραγωγή, η αντίδραση του ανοσοποιητικού, κλπ. Παρομοίως λέξεις όπως είναι η «ζέστη» και «κρύο» δεν αναφέρονται κυριολεκτικά στη θερμοκρασία του ασθενούς, αλλά είναι αναλογίες με σκοπό να περιγράψουν ορισμένα χαρακτηριστικά ενός μοτίβου έλλειψης αρμονίας τα οποία μοιάζουν με ακραίες θερμοκρασίες. Τρίτον, τα μοτίβα έλλειψης αρμονίας δεν ανταποκρίνονται άμεσα αλλά ούτε έμμεσα στις ασθένειες που αναγνωρίζονται από την Δυτική Ιατρική. Για παράδειγμα, δύο διαφορετικοί άνδρες που έχουν διαγνωσθεί με τα ίδια στάδια καρκίνου του προστάτη από ένα Δυτικό ιατρό, μπορούν να διαγνωσθούν με δύο διαφορετικά μοτίβα έλλειψης αρμονίας όταν θα εξεταστούν από ένα ιατρό της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής. Ομοίως, μεταξύ δυο ατόμων που έχουν διαγνωσθεί από ένα ιατρό της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής με το ίδιο μοτίβο που συμπεριλαμβάνει το «συκώτι», μόνο το ένα μπορεί να έχει κάποια ασθένεια του συκωτιού που να μπορεί να αναγνωρισθεί από την συμβατική ιατρική, ενώ το άλλο μπορεί να μην έχει παρουσιάσει ακόμα συμπτώματα αναγνωρίσιμα ως ασθένεια συκωτιού από κάποιο Δυτικό ιατρό. Τέταρτον, επειδή γενικά μιλώντας η Κλασσική Κινέζικη Ιατρική εκλαμβάνει τα συμπτώματα ως τα «κλαδιά» και τα μοτίβα ως τις «πηγές» κάποιου συγκεκριμένου προβλήματος, το φάσμα των θεραπειών που είναι διαθέσιμα στον ασκούμενο της Κλασσικής Κινέζικής Ιατρικής από τα βότανα, έως τον βελονισμό και το QiGong δεν περιγράφονται με τους όρους των ασθενειών που θεραπεύουν, αλλά με την «κατεύθυνση» στην οποία επηρεάζουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο έλλειψης αρμονίας. Κάποιο βότανο μπορεί να περιγραφεί ως «κρύο» εννοώντας ότι βοηθάει να διορθωθεί ένα μοτίβο που περιγράφεται ως «ζέστη», ή μια συγκεκριμένη τεχνική βελονισμού μπορεί να περιγραφεί ως «ξηρή», εννοώντας ότι μπορεί να διορθώσει ένα μοτίβο που περιγράφεται ως «υγρό». Ας δούμε όμως και το πρόβλημα της πειραματικής επιβεβαίωσης της αποτελεσματικότητας μιας συγκεκριμένης θεραπείας, το χρυσό κριτήριο της μοντέρνας Δυτικής βιο-ιατρικής. Όλη η δομή των διπλά τυφλών κλινικών μελετών, μιλώντας απλά, βασίζεται στην δοκιμή της επίδρασης ενός φαρμάκου σε μία συγκεκριμένη ασθένεια. Οι Δυτικοί επιστήμονες έχουν αποπειραθεί να δοκιμάσουν Κινέζικα βότανα και βελονισμό με αυτόν τον τρόπο από τις πρώτες εκθέσεις τους στην Κλασσική Κινέζικη Ιατρική, με ελάχιστη επιτυχία. Είχαν ελάχιστη επιτυχία γιατί στην πραγματικότητα δεν δοκίμαζαν τις θεραπείες για την αποτελεσματικότητα τους σε αυτό για το οποίο προορίζονταν, δηλαδή την διόρθωση κάποιο συγκεκριμένου μοτίβου έλλειψης αρμονίας.

Αυτό που περιπλέκει περισσότερο το θέμα είναι το ότι ο τρόπος αναγνώρισης μοτίβων της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής από τη φύση του δεν μπορεί να αντικατασταθεί από δοκιμές που εκτελούνται από μηχανές, και έτσι η ακρίβεια της διάγνωσης εξαρτάται απευθείας από την ικανότητα του ιατρού, πράγμα που κάνει τον ποιοτικό έλεγχο εντός του επαγγέλματος πρακτικά αδύνατο. Επιπρόσθετα ένας ασκούμενος της Κλασσικής Κινέζικης Ιατρικής ποτέ δεν θα προτείνει ένα μόνο βότανο, ή ένα μόνο σημείο βελονισμού, αλλά αντιθέτως θα προτείνει ένα συνδυασμό βοτάνων ή σημείων, δυσχεραίνοντας έτσι περαιτέρω την απίστευτη ακρίβεια που απαιτείται τα επιστημονικά πειράματα.

Τέτοιες μελέτες έχουν ήδη λάβει χώρα, πολλές με πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα, ενώ η αυξανόμενη λίστα ακαδημαϊκών ιατρικών ιδρυμάτων που ασχολούνται ενεργά με αυτού του είδους την έρευνα της Ολοκληρωτικής Ιατρικής περιλαμβάνει μερικά από τα κορυφαία ιδρύματα στον κόσμο (The Mayo Clinic, MD Anderson, Sloan Kettering κλπ)

(Αρχικό κείμενο: Grady Leach. Μετάφραση: Άγγελος Μπαστάκης)